چرا زنده بخوانیم؟ مخاطب که نمی فهمد!
به گزارش کیت هنری، «پلی بک» در کنسرت ها همچون مسائلی در موسیقی است که همواره بعنوان یکی از معضلات اجراهای زنده از آن یاد می شود و هر بار با موج گرفتن برگزاری کنسرت ها بحث آن بار دیگر بر سر زبان ها می افتد و موج انتقادها را روانه خوانندگان و نوازندگانی می کند که به جای اجرای زنده روی صحنه و احترام به مخاطب، این راهِ فرار را ترجیح می دهند.
در سالی که رو به پایان است، شاید بتوان کنسرت آرون افشار را که در آن نوازنده در حالیکه سیم های آرشه ویولنش جدا شده بود، همچنان به نواختن ادامه داد را فارغ از درست بودن یا غلط بودن ادعاهای فضای مجازی برسر پلی بک بودن این ماجرا، یکی از نمونه های آغاز حواشی پلی بک پس از وقفه طولانی مدت برگزاری کنسرت ها دانست.
بعد از این کنسرت، اجراهای دیگری هم به نوبت حاشیه ساز شدند که کنسرت «گرشا رضایی» در اهواز یکی از این نمونه های پرحاشیه بود. در این کنسرت یکی از مخاطبان متوجه پلی بک بودن اجرا می شود و با صدای بلند از خواننده درخواست می کند که زنده بخواند ولی رضایی به جای عذرخواهی، رفتار تماشاگرش را با توهین پاسخ می دهد.
همینطور یکی دیگر از ویدئوهای وایرال شده در زمینه پلی بک، به سهراب پاکزاد متعلق می باشد که گیتاری را به دست گرفته و بدون تغییر آکورد، به حالتی نمایشی ساز را می نوازد.
نمونه های متفاوت از این پلی بک ها همچنان موجود است و در سالهای گذشته هم بوده که گاه صحت این ماجرا ثابت می شود و گاهی هم نمی شود.
در همین راستا تصمیم گرفتیم با ستاره احمدی ـ نوازنده سه تار ـ که با هنرمندان گوناگونی روی صحنه رفته است، گفتگو نماییم تا اجرای پلی بک خواننده ها و نوازندگان را بررسی نماییم.
در ابتدا از این هنرمند سوال می نماییم که چرا زمانی که ویدئوهای پلی بک کنسرت ها در فضای مجازی منتشر می شود، حواشی زیادی بوجود می آورد و کاربران فضای مجازی به این امر واکنش نشان می دهند؟
او پاسخ می دهد: اتفاقا تعداد افراد موثر حوزه موسیقی که در اعتراض به این اتفاقات صحبت می کنند، نسبت به کسانی که اعتراض نمی کنند کمتر است و از آنجائیکه تعداد آنهایی که مخالفتی ندارند به آنهایی که معترض هستند می چربد، پس متقاضیان حضور در این کنسرت ها بالا خواهد بود و بلیط هایشان هم به صورت کامل به فروش می رود.
احمدی در توضیح این امر بیان می کند: این جریان خیلی ریشه دار است و اگر وضعیت حالا را با یکی ـ دو دهه قبل مقایسه نماییم، متوجه خواهیم شد که سطح فرهنگ و هنر در کشورمان افت کرده است؛ به علت این که خوراک فرهنگی و هنری اشتباه و ضعیف به خورد مردم داده شده است.
سطح پایین بودن موزیسین هایی که پلی بک می کنند
حالا این نوازنده سه تار به توضیح علل پلی بک می پردازد و می گوید: پایین بودن سطح موسیقایی این افراد یکی از علل این امر است؛ بر مبنای ویدیوهایی که از بعضی خواننده های پاپ منتشر می شود، متوجه می شویم که سواد موسیقایی ندارند. البته آن چیزی را هم که می خوانند و در چارچوب تِرَک منتشر می کنند، به دلیل تنظیماتی که در استودیو روی صدایشان صورت می گیرد قابل شنیدن است؛ وگرنه که این افراد پیش زمینه لازم را برای اجرای موسیقی ندارند.
او ادامه می دهد: این افراد زمانی که قطعه ای را منتشر می کنند، حتی خودشان هم گمان می کنند خواننده و یا نوازنده هستند ولی مادامی که روی صحنه می ایستند توانایی اجرا ندارند و مجبور می شوند از پلی بک استفاده نمایند.
از او سوال می نماییم که چرا نوازندگان هم پلی بک می کنند؟ پاسخ می دهد: به علت این که از نوازندگانی استفاده می نمایند که سابقه کاری چندانی ندارند و شاید کمتر کسی در حوزه موسیقی حتی اسم آنها را شنیده باشد ولی همین افراد به یک باره سر از صحنه اجرا در می آورند و چون کارشان را بلد نیستند مجبور به پلی بک می شوند.
چرا تهیه کنندگان از افراد توانا استفاده نمی کنند؟
این هنرمند بیان می کند: مساله مهم برای این افراد بیزینس و پول درآوردن است؛ برای آنها اصلا مهم نیست که چه محصولی عرضه می کنند و چه اجرایی روی صحنه می برند. حتی دیده ام که می گویند «برای چه زنده بخوانیم؟ مردم که نمی فهمند!» و به همین راحتی به فهم و شعور مردم توهین می کنند. این که تنها بلیط فروشی و پول درآوردن مهم باشد، مساله ترسناکی است و می بینیم که نظارت و مدیریتی هم صورت نمی گیرد، صدای اعتراضی به گوش نمی رسد و عده ای حتی از شرایط راضی هستند.
پول و پارتی از علل ظهور موزیسین های بی سواد
او «ساده شدن موسیقی در ایران» را از دیگر دلایلی می داند که سبب شده بازار این دست از اجراکننده ها رونق پیدا کند، و در همین راستا توضیح می دهد: اگر فردی پول و پارتی داشته باشد، خیلی راحت می تواند خواننده شود گرچه که چیزی برای عرضه ندارد؛ بنابراین در زمان برگزاری کنسرت از پلی بک استفاده می نمایند. از طرفی این خوانندگان خیلی راحت به خودشان اجازه می دهند که با بی احترامی با مخاطباشان برخورد کنند و بدین وسیله این خصوصیت منفی خویش را کتمان کنند گرچه که این کارها تنها اوضاع را بدتر می کند.
خارج از ایران می دانند که با چه کنسرتی مواجه خواهند بود
در ادامه این مساله را عنوان می نماییم که وقتی ویدیوهایی از پلی بک بودن کنسرت ها در فضای مجازی وایرال می شود، قیاس ها به سمت اجراهای خارجی می رود. البته که در بعضی از آن کنسرت ها هم پلی بک صورت می گیرد ولی شاید به این صورت باشد که خواننده همزمان با موسیقی پلی بک، می خواند.
او در رابطه با این قیاس توضیح می دهد: درست است، در خارج از ایران هم این پلی بک ها صورت می گیرد؛ مثلاً شاید در کنسرتهای متال و یا راک موسیقی پلی بک بشنوید، ولی خواندن و نواختن ساز در آن سبک از موسیقی به واسطه هیجانی که اجراکنندگان باید با حرکات و صدایشان ایجاد کنند، شاید باعث شود با وجود زنده بودن کنسرت، خواننده در مواردی تنفس و یا تمرکز لازم را نداشته باشند و مجبور به استفاده از پلی بک شود. البته این امر در موارد زیادی رخ نمی دهد؛ چون به هر حال پلی بک کار درستی نیست و در خارج از ایران هستند هنرمندانی که با تمام سختی هایی که روی صحنه دارند، کاملا زنده اجرا می کنند.
احمدی تصریح می کند که مخاطبان موسیقی در خارج از ایران قبل از این که به کنسرت بروند، می دانند با چه اجرایی و با چه کیفیتی رو به رو خواهند بود و برپایه آن تصمیم می گیرند که به چه کنسرتی بروند؛ اگر تنها هدفشان تخلیه انرژی باشد، به کنسرتی با هیجان بالا خواهند رفت و اگر بخواهند موسیقی هنرمند مورد علاقه خویش را و یا موسیقی خوب گوش کنند، متفاوت عمل خواهند کرد.
این هنرمند ادامه می دهد: ولی در ایران مردم نسخه صوتی یک قطعه را گوش می دهند و در صورتیکه با کار ارتباط برقرار کنند، برای دیدن اجرای زنده اقدام می کنند ولی نمی دانند که مقرر است با چه چیزی رو به رو شوند و در صورتیکه اجرا پلی باشد، سورپرایز خواهند شد. به علت این که گمان می کرده اند خواننده مورد علاقه آنها زنده اجرا می کند.
از او سوال می نماییم که آیا پلی بک زدن نوازنده بدتر است؟
پاسخ می دهد: نه خواننده و نه نوازنده نباید پلی بک داشته باشند. زمانی که بعنوان یک هنرمند روی صحنه می رویم، قرار نیست همان موسیقی را که در استودیو ضبط کرده ایم به مخاطب عرضه دهیم؛ بلکه قرار بر نمایش هنرمان است و امکان دارد به علت طبیعت اجرا در موارد اندک فالش اجرا نماییم و یا اشتباهاتی صورت بگیرد که از اقتضاهای کنسرت است. برخی گمان می کنند که کنسرت، بدون این اتفاقات طبیعی جذاب تر و درست تر است، گرچه که مخاطب هزینه کرده موسیقی زنده بشنود و شاید همان اتفاقات اجرای زنده برای او جذاب باشد.
پلی بک تقلب است؟
این نوازنده سه تار، پاسخ می دهد: شاید بتوان چنین اسمی روی آن گذاشت. اگر مخاطب را نسبت به آنچه مقرر است روی صحنه گوش کند آگاه نکنیم، پس میتوان آنرا تقلب نامید. مخاطب می تواند موسیقی ضبط شده ای را که در یک کنسرت ۵۰۰ هزار تومان قیمت دارد، در خانه با تلفن همراهش به سادگی گوش کند. چرا باید بخواهد در این شرایط اقتصادی هزینه کند و کار ضبط شده را در یک فضای بزرگ تر گوش کند؟
«شاید برخی بر این باور باشند که ارزش هنری یک خواننده بسته به کیفیت و خلاقیت کار استودیویی او است نه اجرای زنده و کنسرت صرفاً محل تجدید دیداری است بین هنرمند و مخاطبانش.»
او در رابطه با این امر توضیح می دهد: من بعنوان یک مخاطب، زمانی هنرمند مورد علاقه ام برایم ارزش بیشتری پیدا می کند که اجرای زنده خوبی از او ببینم؛ چونکه به خاطر تکنولوژی ضبط و تنظیم صدا، کمتر کسی کار استودیویی بدی عرضه می دهد.
ستاره احمدی
منبع: كیت هنری
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب