کتابخانه نیمه شب و ریسک شیرین اقتباس
به گزارش کیت هنری، کارگردان نمایش کتابخانه نیمه شب اعتقاد دارد مبحث اقتباس در ایران جدی گرفته نمی گردد، در حالیکه آثار گوناگونی در ادبیات جهان وجود دارند که پتانسیل تبدیل شدن به یک اثر نمایشی را دارا هستند.
محمد ملک شاهی کارگردان «کتابخانه نیمه شب» که اینروزها در تماشاخانه ملک روی صحنه است، در رابطه با قصه این نمایش به خبرنگار مهر اظهار داشت: روایت کلی داستان ما و کتاب اصلی که از آن اقتباس کردیم، در رابطه با زنی حدود ۴۰ ساله است که گمان می کند تمام تصمیمات زندگی اش اشتباه بوده اند و تصمیم به خودکشی می گیرد. اما بعد از این تصمیم، به جای آن که در جهنم باشد، خویش را در کتابخانه ای می بیند که مسئول آن، چالشی برای او مطرح می کند؛ این که به زندگی بازگردد و آنرا بشکلی متفاوت ادامه دهد. وی ادامه داد: وقتی نورا (شخصیت اصلی) وارد کتابخانه می شود، متصدی کتابخانه به او می گوید تصمیمات گوناگونی در زندگی ات گرفتی که از آنها ناراضی بودی. حالا فرصت داری به بعضی از آن تصمیمات برگردی و اگر انتخابت را تغییر دهی، ببینی چه بر سرت خواهد آمد. ما تلاش کردیم این قسمت را به خوبی در نمایشنامه بازتاب دهیم. البته رمان مت هیگ سراسر دراماتیک است اما با عنایت به حساسیت مبحث خودکشی در کشورمان، سعی کردیم با افزودن عناصر طنز و روایتی ایرانیزه، آنرا به فضای بومی نزدیک تر نماییم. همین تفاوت در روایت سبب شد برخی مخاطبان بپرسند چرا مسیر اقتباس ما متفاوت از کتاب بوده که به نظر من، این انتقاد طبیعی است. وی ضمن اشاره به ساختار اقتباسی اثر توضیح داد: اگر می خواستیم فقط روایت خطی کتاب را اجرا نماییم، ممکن بود وفادارتر باشیم اما از آنجائیکه مجبور بودیم یک رمان چندصدصفحه ای را در چارچوب یک نمایش ۶۰ دقیقه ای خلاصه نماییم، خیلی از بخش ها را حذف یا خلاصه کردیم. در نهایت، تنها سه تصمیم کلیدی نورا را در نمایشنامه گنجاندیم و حتی در آنها هم دست به تغییراتی زدیم. از نظر من، میزان فانتزی کار ما نسبت به کتاب بیشتر است، چونکه موقعیت کلی داستان، واقع گرایانه نیست و از اساس فانتزی است. ما حتی پایان بندی دراماتیک تری نسبت به کتاب درنظر گرفتیم تا تاثیر بیشتری بر مخاطب بگذارد.
ملک شاهی در رابطه با ساختار فرمی نمایش تاکید کرد: در بحث فرم واقعاً ریسک بزرگی کردیم. در کتاب اصلی، یک شخصیت محوری به نام نورا و چندین شخصیت فرعی وجود دارند که نورا در زندگی اش با آنها تعامل داشته است. اما ما با نگاهی ساده گرایانه از نظر تعداد بازیگران و طراحی صحنه، تصمیم گرفتیم به شکلی همه این شخصیت ها را در چارچوب یک بازیگر به نمایش بگذاریم. در نتیجه، محمد شعبان پور علاوه بر ایفای نقش متصدی کتابخانه، در نقش تمام شخصیت هایی که نورا در دنیاهای مختلف با آنها مواجه می شود هم ظاهر می شود و به نظرم، در این راه درخشان عمل کرده است. وی ادامه داد: ما حتی در طراحی صحنه، با وجود آن که دکور تغییر می کند و می چرخد، تلاش کردیم با حداقل امکانات، دنیاهای متفاوتی مثل کتابخانه یا خانه پدر نورا را به تصویر بکشیم. سعید حسنلو بعنوان طراح صحنه با درایت کامل این فضا را ساخت. در نهایت خوشحالیم که این انتخاب های فرمی مورد قبول مخاطب واقع شده و آنها با داستان همراه شده اند. ملک شاهی همینطور در رابطه با مبحث اقتباس در تئاتر ایران خاطرنشان کرد و اظهار داشت: متاسفانه اقتباس در ایران چندان جدی گرفته نمی گردد، در حالیکه هم آثار ایرانی و هم آثار خارجی بسیاری هستند که ظرفیت بالایی برای تبدیل شدن به نمایشنامه دارند. من وقتی فقط حدود ۳۰ صفحه از کتاب «کتابخانه نیمه شب» را خوانده بودم، متوجه شدم این اثر پتانسیل بالایی برای تبدیل شدن به یک نمایش جذاب دارد و خوشبختانه ریسک ما در این حوزه جواب داد. هم اکنون هم نمایش هایی مثل «مغازه خودکشی» درحال اجرا هستند که نشان می دهند اقتباس می تواند موفقیت آمیز باشد. من معتقدم نویسندگان جوان ما در سالهای اخیر آثاری تولید کرده اند که به خوبی می توانند به قالب نمایشی درآیند. امیدوارم فضای تئاتر ایران بیشتر از پیش پذیرای اقتباس های خلاقانه از آثار ادبی باشد. مونا فرجاد و محمد شعبان پور گروه بازیگران «کتابخانه نیمه شب» را می سازند. نمایش «کتابخانه نیمه شب» به نویسندگی مجتبی گلستانی و نیما نافع و کارگردانی محمد ملک شاهی از ۲۷ فروردین در تماشاخانه ملک روی صحنه رفته است. این اثر نمایشی اقتباسی است از رمانی به همین نام نوشته مت هیگ که تابحال مخاطبان زیادی را در سراسر دنیا جذب کرده است.
منبع: كیت هنری
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان کیت هنری در مورد این مطلب