مالیات، به عنوان یکی از مهم ترین منابع درآمدی دولت ها، نقشی کلیدی در توسعه اقتصادی و تأمین هزینه های عمومی ایفا نموده و در بسیاری از کشورهای جهان، پایه ای برای سرمایه گذاری های زیرساختی، بهبود خدمات عمومی و حمایت از پروژه های کلان ملی محسوب می شود. در کشور ما، با توجه به کاهش درآمدهای نفتی و افزایش نیازهای مالی، دولت به سمت تقویت پایه های مالیاتی حرکت کرده است. یکی از ابزارهای کلیدی در این مسیر، سامانه مودیان مالیاتی است؛ که با هدف شفافیت اقتصادی، تسهیل فرآیندهای مالیاتی و کاهش فرار مالیاتی طراحی و راه اندازی شده است. در این مقاله، به صورت جامع به معرفی سامانه مودیان مالیاتی، اهداف آن، نحوه استفاده و سایر جنبه های مرتبط با این سامانه خواهیم پرداخت.
سامانه مودیان مالیاتی چیست؟
سامانه مودیان مالیاتی، یک بستر الکترونیکی است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور طراحی شده تا فرآیندهای مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی را ساده تر، شفاف تر و کارآمدتر کند. این سامانه، بستری برای ثبت و مدیریت صورت حساب های الکترونیکی است که به صورت مکانیزه، مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده را محاسبه و اعمال می کند. مطابق قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، تمام صاحبان کسب وکارها، اعم از حقیقی و حقوقی، موظف به استفاده از این سامانه هستند و اطلاعات خرید و فروش نیز، توسط نرم افزارهای واسط یا شرکت های معتمد مالیاتی، به سامانه ارسال می شوند.
اهداف راه اندازی سامانه مودیان مالیاتی
راه اندازی سامانه مودیان، با اهداف متعددی انجام شده است که برخی از مهم ترین آن ها عبارتند از:
-
ایجاد شفافیت اقتصادی
این سامانه کمک می کند تا تمامی فعالیت های اقتصادی ثبت و ضبط شده و از معاملات غیررسمی و بدون فاکتور جلوگیری شود.
-
برقراری عدالت مالیاتی
با نظارت دقیق بر تراکنش ها و محاسبه مکانیزه مالیات، اطمینان حاصل می شود که تمامی افراد مشمول، مالیات خود را پرداخت کنند.
-
کاهش فرار مالیاتی
یکی از معضلات اصلی اقتصاد، فرار مالیاتی است. سامانه مودیان با یکپارچه سازی اطلاعات، از وقوع این تقلب جلوگیری می کند.
-
افزایش درآمدهای مالیاتی دولت
این سامانه، بستری مناسب برای بهبود فرآیند وصول مالیات و افزایش سهم مالیات در بودجه عمومی کشور را نیز فراهم می کند.
-
مدیریت بهتر اطلاعات مالی
با تجمیع داده ها و اطلاعات مالی مودیان، سازمان امور مالیاتی می تواند به شکل دقیق تری بر فعالیت های اقتصادی کشور نظارت داشته باشد.
سامانه مودیان چه ارتباطی با مالیات بر ارزش افزوده دارد؟
سامانه مودیان مالیاتی، به صورت مستقیم با مالیات بر ارزش افزوده مرتبط است. این مالیات که به مالیات بر فروش نیز معروف است، از طریق ثبت و ارسال صورت حساب های الکترونیکی مدیریت می شود. پیش از این، مودیان اطلاعات خرید و فروش خود را به صورت فصلی ثبت می کردند؛ اما اکنون با راه اندازی این سامانه، تمامی اطلاعات مالی به صورت آنی ثبت و ارسال می شوند.
ضرورت استفاده از سامانه مودیان
استفاده از سامانه مودیان، برای تمامی کسب وکارها و فعالان اقتصادی ضروری بوده و عدم ثبت نام یا فعالیت در آن، عواقب زیر را به همراه خواهدداشت:
-
محرومیت استفاده از فاکتورهای رسمی
فاکتورهای فروش صادرشده خارج از سامانه مودیان، به رسمیت شناخته نمی شوند.
سازمان امور مالیاتی، کسب وکارهایی را که در سامانه ثبت نام نکرده یا اطلاعات مالی خود را ارسال نکنند، جریمه می کند.
-
محدودیت در فعالیت اقتصادی
عدم ثبت نام در سامانه، می تواند است منجر به محرومیت از تسهیلات بانکی و سایر خدمات مالی شود.
تکالیف مودیان مالیاتی در سامانه
مودیان مالیاتی، وظایفی دارند که باید به دقت آن ها را رعایت نمایند. این وظایف عبارتنداز:
-
ثبت نام در سامانه مودیان
تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی، موظف اند در سامانه مودیان مالیاتی ثبت نام نمایند.
-
ثبت و ارسال صورت حساب های الکترونیکی
مودیان باید تمامی فروش های خود را از طریق این سامانه ثبت نموده و به سازمان امور مالیاتی گزارش دهند.
-
گزارش تغییرات کسب وکار
در صورت تعطیلی، تغییر مکان یا سایر تغییرات مرتبط با کسب وکار، مودیان باید حداکثر ظرف مدت 10 روز اطلاعات را به سازمان امور مالیاتی اعلام کنند.
-
اعلام مشکلات فنی
در صورت بروز مشکل فنی در فرآیند صدور یا ارسال صورت حساب ها، مودی موظف است سازمان امور مالیاتی را مطلع سازد.
مراحل ثبت نام در سامانه مودیان
برای ثبت نام در سامانه مودیان، باید مراحل زیر را دنبال کنید:
-
ورود به سایت tax.gov.ir و انتخاب گزینه دریافت اطلاعات کاربری.
-
وارد کردن کد ملی، نوع شخص (حقیقی یا حقوقی)، تاریخ تولد و شماره همراه.
-
دریافت رمز عبور و ورود به درگاه ملی مالیاتی.
-
تکمیل اطلاعات هویتی و کسب وکار و ایجاد پرونده مالیاتی.
-
دریافت گواهی امضای الکترونیکی و بارگذاری آن در سامانه.
-
ایجاد کارپوشه و عضویت در سامانه مودیان.
صورت حساب الکترونیکی چیست؟
صورت حساب الکترونیکی، سندی دیجیتال است که مشخصات فروش کالا یا خدمات را در قالبی استاندارد ثبت می کند. این صورت حساب، شامل یک کد منحصر به فرد مالیاتی است و توسط سامانه مودیان تأیید می شود.
مراحل ثبت صورت حساب الکترونیکی
برای ثبت صورت حساب های الکترونیکی خود، باید مراحل زیر را انجام دهید:
-
ثبت نام در سامانه مودیان
-
دریافت پایانه فروشگاهی
-
اخذ شناسه کالا و خدمات
-
دریافت گواهی امضای الکترونیکی
-
ورود به سامانه و بارگذاری گواهی امضای الکترونیکی
-
راه اندازی پایانه فروشگاهی مطابق با استانداردهای تعیین شده
پس از ثبت صورت حساب، می توانید از طریق کارپوشه خود آن را مشاهده و مدیریت نمایید.
مدیریت اطلاعات در سامانه مودیان
سامانه مودیان، بستری است که به مودیان اجازه می دهد اطلاعات مالی خود را به صورت روزانه مدیریت کنند. کاربران می توانند در این سامانه:
-
صورت حساب های فروش و خرید را مشاهده کنند.
-
به قراردادهای پیمانکاری یا حق العمل‌کاری دسترسی داشته باشند.
-
اطلاعات حساب بانکی و دستگاه های پوز خود را مدیریت کنند.
مشمولان ثبت نام در سامانه مودیان
طبق قوانین موجود، تمامی افراد حقیقی و حقوقی که مشمول مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده هستند، باید در سامانه مودیان ثبت نام کنند.
کلام آخر
سامانه مودیان مالیاتی، گامی بلند در مسیر ایجاد شفافیت اقتصادی و بهبود عدالت مالیاتی در کشور است. با بهره گیری از این سامانه، مودیان می توانند انجام فرآیندهای مالیاتی خود را تسهیل نموده و از جرائم و مشکلات قانونی پیشگیری نمایند. توجه به تکالیف مالیاتی، ثبت نام به موقع و ارسال اطلاعات مالی، از جمله اقداماتی است که می تواند به مودیان در رعایت قوانین مالیاتی کمک شایانی نماید. با اجرای کامل این سامانه، نه تنها نظام مالیاتی کشور بهبود می یابد، بلکه زمینه برای توسعه اقتصادی و کاهش اقتصاد غیررسمی نیز فراهم خواهدشد.